ഭോപ്പാൽ : മദ്ധ്യപ്രദേശിലെ സാഗർ ഈറാനിലെ ഭീമാകാരമായ വരാഹ വിഗ്രഹത്തിന് പുതു ജീവൻ നൽകി ആർക്കിയോളജിക്കൽ സർവേ ഓഫ് ഇന്ത്യ . വിഗ്രഹത്തിൽ നടന്ന പ്രധാന പുനരുദ്ധാരണ പദ്ധതികൾ പൂർത്തിയായി . 12 അടി ഉയരവും 15 അടി നീളവുമുള്ള വരാഹ വിഗ്രഹം ചെങ്കല്ലിൽ കൊത്തിയെടുത്തതാണ്.
സാധാരണയായി വരാഹ അവതാരത്തെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പകുതി മനുഷ്യൻ, വരാഹം രീതിയിലാണ് ചിത്രീകരിക്കുന്നത്. എന്നാൽ ഈറനിൽ മൃഗത്തിന്റെ മാതൃകയിലാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. അതിൽ ഏകദേശം 1,200 ചിത്രങ്ങൾ ആലേഖനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.ഗുപ്ത കാലഘട്ടത്തിലെ ഈ ഘടന ചരിത്രത്തിന് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നതാണ്. ഈ പ്രദേശം ആക്രമിച്ച ഹൂണുകൾ പോലും വിഗ്രഹത്തിന്റെ കഴുത്തിൽ ഒരു ലിഖിതം ആലേഖനം ചെയ്തുകൊണ്ട് തങ്ങളുടെ ഭാഗം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
“ഈ സംരക്ഷണ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വളരെക്കാലം നിലനിൽക്കണമെന്നില്ല . എന്നാൽ ഇനി, ‘വരാഹ’ വിഗ്രഹം കുറഞ്ഞത് 20 വർഷമെങ്കിലും കേടുകൂടാതെയിരിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഈറാൻ കാമ്പസ് മുഴുവൻ സംരക്ഷിക്കപ്പെടും. ഈ സർക്കിളിലെ എല്ലാ സ്മാരകങ്ങളും സംരക്ഷിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ലക്ഷ്യമിടുന്നു.“ – എഎസ്ഐയുടെ ജബൽപൂർ സർക്കിളിലെ സൂപ്രണ്ടിംഗ് പുരാവസ്തു ഗവേഷകൻ ശിവകാന്ത് ബാജ്‌പേയി പറഞ്ഞു.
എഎസ്ഐയുടെ റായ്പൂരിലെ സയൻസ് ബ്രാഞ്ചിലെ ഡെപ്യൂട്ടി സൂപ്രണ്ടിംഗ് കെമിസ്റ്റ് പ്രദീപ് മൊഹപത്രയാണ് പദ്ധതിയുടെ മേൽനോട്ടം വഹിച്ചത്. “ആദ്യം, വളരെ നേർപ്പിച്ച രാസവസ്തുക്കളും മൃദുവായ ബ്രഷുകളും ഉപയോഗിച്ച് ഞങ്ങൾ സ്മാരകത്തിൽ നിന്ന് ആൽഗകൾ പോലെയുള്ള ബയോ സെല്ലുകൾ നീക്കം ചെയ്തു. തുടർന്ന് ഘടന ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിന് കൺസോളിഡൻ്റുകൾ പ്രയോഗിച്ചു . ഞങ്ങൾക്ക് ലഭിച്ചതുപോലെ സ്മാരകം അടുത്ത തലമുറയ്‌ക്ക് കൈമാറുമെന്ന് ഞങ്ങൾ ഉറപ്പാക്കുന്നു. തുടർന്ന്, ഫംഗസും മറ്റ് ജൈവവളർച്ചയും ഇല്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ഞങ്ങൾ രാസവസ്തുക്കൾ ഉപയോഗിച്ചു . അവസാനമായി, ജലത്തെ പുറന്തള്ളുന്നുവെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ഹൈഡ്രോഫോബിക് ലായനികൾ ഉപയോഗിച്ചു ”അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
