ആർഎസ്എസ് സർസംഘചാലക് ഡോ. മോഹൻ ഭാഗവതിന്റെ 75ാം ജന്മദിനത്തിൽ ഹൃദയം തൊടുന്ന കുറിപ്പുമായി പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്രമോദി. വസുധൈവ കുടുംബകം എന്ന തത്വത്തിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് സാമൂഹിക പരിവർത്തനത്തിന് സ്വജീവിതം സമർപ്പിച്ച വ്യക്തിയാണ് അദ്ദേഹമെന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി ആശംസ സന്ദേശത്തിൽ പറഞ്ഞു. മോഹൻ ജിയുടെ കുടുംബവുമായുള്ള ബന്ധവും പ്രധാനമന്ത്രി ദീർഘമായ കുറിപ്പിൽ അനുസ്മരിക്കുന്നുണ്ട്.
പ്രധാനമന്ത്രി പങ്കുവച്ച കുറിപ്പിന്റെ ഏകദേശ രൂപം
‘ വസുധൈവ കുടുംബകം എന്ന തത്വത്താൽ പ്രചോദിതനായി, സ്വജീവിതം സാമൂഹിക നവോത്ഥാനത്തിന്റെയും ഐക്യത്തിന്റെയും സാഹോദര്യത്തിന്റെയും ആത്മാവ് ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിനായി സമർപ്പിച്ച ഒരു വ്യക്തിയുടെ ജന്മദിനമാണ് ഇന്ന്. രാഷ്‌ട്രീയ സ്വയംസേവക സംഘവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകൾ അദ്ദേഹത്തെ ആദരപൂർവ്വം പരമ പൂജ്യ സർസംഘചാലക് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ 75-ാം ജന്മദിനം, ആകസ്മികമായി, ആർ‌എസ്‌എസിന്റെ നൂറാം വാർഷികം ആഘോഷിക്കുന്ന അതേ വർഷം തന്നെയാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ദീർഘായുസ്സിനും ആരോഗ്യത്തിനും വേണ്ടി പ്രാർത്ഥിക്കുന്നുവെന്ന് പ്രധാനമന്ത്രി പറഞ്ഞു.
മോഹൻ ജിയുടെ കുടുംബവുമായുള്ള എന്റെ ബന്ധം വളരെ ആഴമേറിയതാണ്. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിതാവ് പരേതനായ മധുകർറാവു ഭഗവത് ജിയുമായി അടുത്ത് പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള ഭാഗ്യം എനിക്കുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. എന്റെ പുസ്തകമായ ജ്യോതിപുഞ്ചിൽ അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ച് ഞാൻ വിശദമായി എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. രാഷ്‌ട്രനിർമ്മാണത്തിനായി സ്വയം സമർപ്പിച്ച വ്യക്തിയാണ് അദ്ദേഹം. ഗുജറാത്തിലുടനീളമുള്ള ആർ‌എസ്‌എസിനെ ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിൽ അദ്ദേഹം നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു. രാഷ്‌ട്രനിർമ്മാണത്തോടുള്ള മധുകർറാവു ജിയുടെ അഭിനിവേശം അത്രയധികമായിരുന്നു, അത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകനെ ഇന്ത്യയുടെ പുനരുജ്ജീവനത്തിനായി പ്രവർത്തിക്കാൻ പ്രാപ്തനാക്കി.
1970 കളുടെ മധ്യത്തിലാണ് മോഹൻ ജി ഒരു പ്രചാരകനായത്. “പ്രചാരക്” എന്ന വാക്ക് കേൾക്കുമ്പോൾ, അത് പ്രചാരകനായോ ആശയങ്ങൾ പ്രചരിപ്പിക്കുന്നയാളായോ പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരാളെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നതെന്ന് ഒരാൾക്ക് തെറ്റിദ്ധരിക്കാം. എന്നാൽ ആർ‌എസ്‌എസിന്റെ പ്രവർത്തനത്തെക്കുറിച്ച് പരിചയമുള്ളവർക്ക്, പ്രചാരക പാരമ്പര്യമാണ് സംഘടനയുടെ പ്രവർത്തനത്തിന്റെ കാതലെന്ന് മനസ്സിലാകും. കഴിഞ്ഞ നൂറു വർഷത്തിനിടയിൽ, ദേശസ്‌നേഹത്താൽ പ്രചോദിതരായി ആയിരക്കണക്കിന് ചെറുപ്പക്കാർ അവരുടെ വീടുകളും കുടുംബങ്ങളും ഉപേക്ഷിച്ച് ഭാരതം ആദ്യം എന്ന ദൗത്യം സാക്ഷാത്കരിക്കുന്നതിനായി ജീവിതം സമർപ്പിച്ചു.
ആർ‌എസ്‌എസിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യകാലങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിലെ വളരെ ഇരുണ്ട കാലഘട്ടമായിരുന്നു. അന്നത്തെ കോൺഗ്രസ് സർക്കാർ അടിയന്തരാവസ്ഥ ഏർപ്പെടുത്തിയ സമയമായിരുന്നു അത്. ജനാധിപത്യ തത്വങ്ങളെ വിലമതിക്കുകയും ഇന്ത്യ അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കണമെന്ന് ആഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്ത ഓരോ വ്യക്തിയും, അടിയന്തരാവസ്ഥ വിരുദ്ധ പ്രസ്ഥാനം ശക്തിപകർന്നു. മോഹൻ ജിയും എണ്ണമറ്റ ആർഎസ്എസ് സ്വയംസേവകരും ചെയ്തതും ഇതാണ്. മഹാരാഷ്‌ട്രയിലെ ഗ്രാമപ്രദേശങ്ങളിലും പിന്നാക്ക പ്രദേശങ്ങളിലും, പ്രത്യേകിച്ച് വിദർഭയിലും അദ്ദേഹം വ്യാപകമായി പ്രവർത്തിച്ചു. ദരിദ്രരും അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ടവരും നേരിടുന്ന വെല്ലുവിളികളെക്കുറിച്ചുള്ള കൃത്യമായ ധാരണ അദ്ദേഹത്തിന് ഇതിലുടെ ലഭിച്ചു.
1990 കളിൽ അഖില ഭാരതീയ ശാരീരിക് പ്രമുഖിന്റെ തലവനായി മോഹൻ ജി പ്രവർത്തിച്ച വർഷങ്ങൾ ഇപ്പോഴും നിരവധി സ്വയംസേവകർ സ്നേഹപൂർവ്വം ഓർക്കുന്നു. ഈ കാലയളവിൽ, അദ്ദേഹം കൂടുതൽ സമയം പ്രവർത്തിച്ചത് ബീഹാറിലെ ഗ്രാമങ്ങളിലായിരുന്നു . ഈ അനുഭവങ്ങൾ അടിസ്ഥാന പ്രശ്നങ്ങളുമായുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബന്ധം കൂടുതൽ ആഴത്തിലാക്കി. 2009 ൽ, സർസംഘചാലക് ആയ അദ്ദേഹം വളരെ ഊർജ്ജസ്വലതയോടെ ആ പ്രവർത്തനം തുടരുന്നു.
സർസംഘചാലക് ആകുന്നത് ഒരു സംഘടനാപരമായ ഉത്തരവാദിത്തത്തിനപ്പുറമാണ്. അസാധാരണ വ്യക്തികൾ, വ്യക്തിപരമായ ത്യാഗം, ലക്ഷ്യത്തിന്റെ വ്യക്തത, ഭാരതമാതാവിനോടുള്ള യോടുള്ള അചഞ്ചലമായ പ്രതിബദ്ധത എന്നിവയിലൂടെ ഈ പദവിയെ നിർവചിച്ചിട്ടുണ്ട്. മോഹൻ ഭാഗവത്, ഈ ഉത്തരവാദിത്തത്തിന്റെ വലിപ്പത്തിന് പൂർണ്ണ നീതി പുലർത്തുന്നതിനൊപ്പം, നേഷൻ ഫസ്റ്റ് തത്വത്താൽ പ്രചോദിതമായ തന്റെ ശക്തി, ബൗദ്ധിക ആഴം, സഹാനുഭൂതിയുള്ള നേതൃത്വം എന്നിവ ഇതിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നു.
മോഹൻ ഭാഗവതിന്റെ ഹൃദയത്തോട് ചേർന്ന് നിന്ന രണ്ട് ഗുണങ്ങൾ എനിക്ക് ചിന്തിക്കാൻ കഴിയുമെങ്കിൽ, അവ തുടർച്ചയും പൊരുത്തപ്പെടലുമാണ്. വളരെ സങ്കീർണ്ണമായ സാഹചര്യങ്ങളിലൂടെ അദ്ദേഹം സംഘടനയെ നയിച്ചു, ഞങ്ങൾ എല്ലാവരും അഭിമാനിക്കുന്ന മുഖ്യ ആശയങ്ങളിൽ ഒരിക്കലും വിട്ടുവീഴ്ച ചെയ്യാതെ, അതേസമയം, സമൂഹത്തിന്റെ വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ആവശ്യങ്ങളെ അഭിസംബോധന ചെയ്തു.
യുവാക്കളുമായി അദ്ദേഹത്തിന് സ്വാഭാവികമായ ഒരു ബന്ധമുണ്ട്, കൂടുതൽ യുവാക്കളെ സംഘ് പരിവാറുമായി ഒരുക്കുന്നതിൽ അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു.
ആർ.എസ്.എസിന്റെ 100 വർഷത്തെ യാത്രയിലെ ഏറ്റവും പരിവർത്തനാത്മകമായ കാലഘട്ടമായി ഭഗവത് ജിയുടെ ഭരണകാലം കണക്കാക്കപ്പെടും. യൂണിഫോം മുതൽ ശിക്ഷാ വർഗങ്ങളിലെ (പരിശീലന ക്യാമ്പുകൾ) പരിഷ്കാരങ്ങൾ വരെ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ നിരവധി സുപ്രധാന മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിച്ചു.
കോവിഡ് കാലഘട്ടത്തിൽ, മനുഷ്യവർഗം ജീവിതത്തിൽ ഒരിക്കൽ മാത്രം സംഭവിക്കുന്ന ഒരു മഹാമാരിയോട് പോരാടിയപ്പോൾ, മോഹൻ ജിയുടെ ശ്രമങ്ങൾ ഞാൻ പ്രത്യേകം ഓർക്കുന്നു. ആ സമയങ്ങളിൽ, പരമ്പരാഗത ആർഎസ്എസ് പ്രവർത്തനങ്ങൾ തുടരുന്നത് വെല്ലുവിളി നിറഞ്ഞതായി മാറി. സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ ഉപയോഗം വർദ്ധിപ്പിക്കണമെന്ന് മോഹൻ ജി നിർദ്ദേശിച്ചു. അക്കാലത്ത്, എല്ലാ സ്വയംസേവകരും സ്വന്തം സുരക്ഷയും മറ്റുള്ളവരുടെ സുരക്ഷയും ഉറപ്പാക്കിക്കൊണ്ട്, ആവശ്യമുള്ളവരിലേക്ക് എത്തിച്ചേരാൻ സാധ്യമായ എല്ലാ ശ്രമങ്ങളും നടത്തി. നിരവധി സ്ഥലങ്ങളിൽ മെഡിക്കൽ ക്യാമ്പുകൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. കഠിനാധ്വാനികളായ നിരവധി സ്വയംസേവകരെയും നമുക്ക് നഷ്ടപ്പെട്ടു, പക്ഷേ മോഹൻ ജിയുടെ പ്രചോദനത്താൽ അവരുടെ ദൃഢനിശ്ചയത്തിന് ഒരിക്കലും ഇളക്കം തട്ടിയില്ല.
ഈ വർഷം ആദ്യം, നാഗ്പൂരിൽ മാധവ് നേത്ര ചികിത്സാലയത്തിന്റെ ഉദ്ഘാടന വേളയിൽ, ആർഎസ്എസ് ശാശ്വതമായ ആൽമരം പോലെയാണെന്നും അത് നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ ദേശീയ സംസ്കാരത്തെയും ഏകതയെയും ഊർജ്ജസ്വലമാക്കുമെന്നും ഞാൻ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ആൽമരത്തിന്റെ വേരുകൾ ആഴമേറിയതും ശക്തവുമാണ്, കാരണം അവ മൂല്യങ്ങളിൽ ഉറച്ചുനിൽക്കുന്നു. ഈ മൂല്യങ്ങളെ പരിപോഷിപ്പിക്കുന്നതിനും മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിനും ഭഗവത് ജി സ്വയം സമർപ്പണം ശരിക്കും പ്രചോദനാത്മകമാണ്.
മികച്ച ശ്രോതാവും മൃദുഭാഷയുമാണ് അദ്ദേഹം. ഇന്ത്യയുടെ വൈവിധ്യത്തിലും നമ്മുടെ നാടിന്റെ ഭാഗമായ വ്യത്യസ്ത സംസ്കാരങ്ങളുടെയും പാരമ്പര്യങ്ങളുടെയും ആഘോഷത്തിലും ഉറച്ചു വിശ്വസിക്കുന്ന ഭഗവത് ജി എല്ലായ്‌പ്പോഴും “ഏക ഭാരതം ശ്രേഷ്ഠ ഭാരതം” എന്ന ആശയത്തിന്റെ ശക്തനായ വക്താവായിരുന്നു.
തിരക്കേറിയ ദൈനംദിന ജീവിതത്തിലും സംഗീതം, ഗാനാലാപനം തുടങ്ങിയ പാഷനുകൾ പിന്തുടരാൻ മോഹൻ ജി എപ്പോഴും സമയം കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. വിവിധ ഇന്ത്യൻ സംഗീത ഉപകരണങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് വൈദഗ്ധ്യമുണ്ടെന്ന് ചുരുക്കം ചിലർക്ക് മാത്രമേ അറിയൂ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിരവധി പ്രസംഗങ്ങളിലും ഇടപെടലുകളിലും വായനയോടുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിനിവേശം കാണാൻ കഴിയും.
ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ, ആർ‌എസ്‌എസിന് 100 വയസ്സ് തികയുന്നു. ഈ വർഷം വിജയദശമി, ഗാന്ധിജയന്തി, ലാൽ ബഹദൂർ ശാസ്ത്രി ജയന്തി, ആർഎസ്എസ് ശതാബ്ദി ആഘോഷങ്ങൾ എന്നിവ ഒരേ ദിവസം നടക്കുന്നു എന്നത് സന്തോഷകരമായ ഒരു യാദൃശ്ചികതയാണ്. ഇന്ത്യയിലും ലോകത്തും ആർ‌എസ്‌എസുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകൾക്ക് ഇത് ഒരു ചരിത്ര നാഴികക്കല്ലായിരിക്കും. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ സംഘടനയെ നയിക്കുന്ന മോഹൻ ജിയിൽ വളരെ ബുദ്ധിമാനും കഠിനാധ്വാനിയുമായ ഒരു സർസംഘചാലക് നമുക്കുണ്ട്. വസുധൈവ കുടുംബകത്തിന്റെ ജീവിക്കുന്ന ഉദാഹരണമാണ് മോഹൻ ജി എന്ന് പറഞ്ഞുകൊണ്ട് ഞാൻ ഉപസംഹരിക്കുന്നു, മാ ഭാരതിയുടെ സേവനത്തിനായി മോഹൻ ജിക്ക് ദീർഘായുസ്സും ആരോഗ്യവും ഉണ്ടാകട്ടെ എന്ന് ഞാൻ വീണ്ടും ആശംസിക്കുന്നു..’
