ഭഗവാൻ ശ്രീ പരമേശ്വരന് ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ദിനമാണ് പ്രദോഷദിനം. സന്ധ്യാസമയം ത്രയോദശി തിഥി വരുന്ന ദിവസമാണ് പ്രദോഷമായി കണക്കാക്കുന്നത്. മാസത്തിൽ രണ്ട് പ്രദോഷം വരുന്നു. കറുത്ത പക്ഷത്തിലേതും, വെളുത്തപക്ഷത്തിലേതും. വ്രതനിഷ്ഠകളോടെ മഹാദേവനെ ഉപാസിക്കുന്നവർ രണ്ടു പ്രദോഷവും നോക്കി വരുന്നു. ആദ്യം വരുന്ന കറുത്തപക്ഷ പ്രദോഷം ആണ് പ്രധാനം. അത് ശനിയാഴ്ച ദിവസമാണ് വരുന്നതെങ്കിൽ ( ശനി പ്രദോഷം) അത്യുത്തമം. എല്ലാ വിധ ശുഭാരംഭങ്ങൾക്കും ഉത്തമമാണ് പ്രദോഷദിനം.
പ്രദോഷം എന്ന വാക്കിന് ” അസ്തമയ സന്ധ്യ” എന്ന അർത്ഥമാണ് വരുന്നത്. വിവർത്തനം ചെയ്യാം. പദങ്ങളെ പിരിക്കുമ്പോൾ,” പ്ര” എന്നാൽ ‘ഇല്ലാതെയാക്കുന്നത്’ എന്നർത്ഥം. “ദോഷ”എന്ന വാക്കിന് “രാത്രി “എന്നും.”ദോഷത്തെ ഇല്ലാതാക്കുന്നത്”എന്നും പ്രദോഷം എന്ന പദം കൊണ്ട് അർത്ഥം കൽപ്പിക്കാം.”രാത്രിയുടെ പ്രാരംഭം “അസ്തമയത്തിന് മുൻപ് മൂന്നേമുക്കാൽ നാഴിക വരെയുള്ള ഒരു യാമമാണ് പ്രദോഷം. ഈ ദിവസം പൂർണ്ണമായ ആചാരങ്ങളോടെ ശിവനെ ആരാധിച്ചാൽ, ഐശ്വര്യ ഫലങ്ങൾ ലഭിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം.
ചിങ്ങമാസത്തിലെ ശനി പ്രദോഷ വ്രതം 2024 ഓഗസ്റ്റ് 31ന്
ഭാദ്രപദ മാസത്തിലെ കൃഷ്ണപക്ഷത്തിലെ ത്രയോദശി തിഥി 2024 ഓഗസ്റ്റ് 31 ന് പുലർച്ചെ ആരംഭിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഭാദ്രപദ മാസത്തിലെ ആദ്യ പ്രദോഷ വ്രതം ആഗസ്റ്റ് 31 ശനിയാഴ്ച ആചരിക്കും. കേരളത്തിൽ മലയാളം കലണ്ടർ അനുസരിച്ചു് ഇപ്പോൾ ചിങ്ങമാസമാണ്.
12 പ്രദോഷം നോറ്റ ഫലമനു ഒരു ശനി പ്രദോഷത്തിനുള്ളത്. മാസം തോറും ഒരു പ്രദോഷമെങ്കിലും എടുക്കുന്നതിലൂടെ ദുരിതമോചനം ഉറപ്പാണ്.
വ്രതം അനുഷ്ഠിക്കുന്നവർ തലേ ദിവസം തന്നെ മത്സ്യമാംസാദികൾ ഉപേക്ഷിച്ച്, ഒരു നേരം മാത്രം അരിയാഹാരം ( ഒരിക്കൽ ) കഴിച്ച്, ഭസ്മം ധരിച്ച്, ഓം നമ: ശിവായ എന്ന പഞ്ചാക്ഷരീ മന്ത്രം ജപിച്ചു കഴിയുന്നു. പ്രദോഷ ദിവസം രാവിലെ, ബ്രാഹ്മമുഹൂർത്തത്തിൽ ഉണർന്ന്, ദേഹശുദ്ധി വരുത്തി, നിലവിളക്ക് കൊളുത്തി പഞ്ചാക്ഷരീ മന്ത്രവും, ശിവ നാമജപം, ഉമാ മഹേശ്വരസ്തോത്രം, ശിവപുരാണ പാരായണവുമായി പകൽ കഴിച്ചു കൂട്ടുന്നു. സാധ്യമെങ്കിൽ, ശിവഭഗവാന് പ്രിയങ്കരമായ കൂവളം നനയ്ക്കുന്നതും, കൂവള പ്രദക്ഷിണവും നല്ല ഫലങ്ങളെ നൽകും.കഠിനവ്രതം അനുഷ്ഠിക്കുന്നവർ തീർത്ഥം പോലും സേവിക്കാറുമില്ല. പിറ്റേ ദിവസം രാവിലെ കുളിച്ച്, ശുദ്ധമായ ശേഷം, തീർത്ഥം സേവിച്ച് വ്രതം അവസാനിപ്പിക്കാം. എന്നാൽ അന്നേ ദിവസം പ്രദോഷപൂജക്ക് ക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തുന്ന ശിവഭക്തർ, പ്രദോഷപൂജയിൽ പ്രധാനമായ അഭിഷേകം കണ്ട് തൊഴുത്, നേദിച്ച കരിക്കിൻ വെള്ളം സേവിച്ചും, നേദിച്ച പഴം കഴിച്ചും വ്രതം അവസാനിപ്പിക്കുന്ന പതിവും ഉണ്ട്.
സന്ധ്യക്ക് ശിവക്ഷേത്ര ദര്ശനം നടത്തി ഭഗവാന് നേദിക്കുന്ന കരിക്ക് പ്രസാദമായി സ്വീകരിച്ച് കഴിച്ച് ഉപവാസം അവസാനിപ്പിക്കുന്നതാണ് സാധാരണ രീതി. പ്രദോഷ വ്രതം വിധിയാംവണ്ണം അനുഷ്ഠിച്ചാൽ, ഭഗവൻ സർവ്വ സൗഭാഗ്യങ്ങളുമേകി അനുഗ്രഹിക്കുന്നു.
ത്രയോദശി തിഥി വരുന്ന സമയം , ഓഗസ്റ്റ് 31 ശനിയാഴ്ച 2.24 AM മുതൽ സെപ്റ്റംബർ 1 ഞായറാഴ്ച 3 .39 AM വരെയാണ്.